پرمصرف ترین داروی محرک در بین ورزشکاران می باشد و از همان موقعی که قدرت پروتئین سازی این داروها شناخته شد مصرف آنها بطور وسیع گسترش یافت . دکتر ویلیام تیلور از مشاوران کمیته المپیک ا یالت متحده درخصوص این داروها می گوید : اگر کودکی را با ترکیبی از هورمون رشد و استروئیدهای آنابولیزان پرورش دهند غولی با قد دو متر و بیست و پنج سانتی متر 160 کیلو وزن از آب درمی آید.
کن پاساریللو دارنده عنوان آقای جهان در سال 1981 در رشته پرورش اندام می گوید: ارزش و اهمیت استروئید را همه قهرمانان به خوبی می دانند من به شخصه ا ین دارو را فوق العاده کارساز می دانم . البته مصرف استروئیدهای آنابولیزان فقط اقایان را شامل نمی شود بلکه زنان ورزشکار نیز در سطح وسیعی از ا ین آنا بولیکها استفاده می کنند بطوری که پروفسور ویلدور هولمان رئیس
فدراسیون جهانی پزشکی در ا ین مورد می گوید : من معتقدم که امروزه بسیار انگشت شمار هستند زنانی که رکورد دار دو ومیدانی , پرش ارتفاع , پرش طول , پرتاب وزنه و دیسک و حتی پرتاب نیزه هستند و از استروئیدهای انابولیک مصرف نمی کنند .
در المپک مونترال 1976, هنگامی که از مربی تیم شنای زنان آلمان شرقی پرسیدند که چرا شناگران این تیم این قدر قوی هیکل هستند و برو بألای مردانه دارند گفت : ما به اینجا آمدیم که شنا کنیم ،نه اینکه آواز بخوانیم !
بطور کلی أستروئیدها، هورمونهای هستند که بطور طبیعی در بدن از کلسترول ساخته می شوند . سلولهای ترشح کننده هورمونهای استروئیدی هیچ گونه گرانول ترشحی و ذخیره ای ندارند لذا هورمون پس از ساخته شدن به داخل خون ترشح می شود هورمونهای غدد جنسی مرد و زن و هورمونهای ناحیه قشری غدد فوق کلیه از ا ین گروه هستند. شا یعترین و مهمترین اینها تسترسترون است.
تستوسترون Testosterone
نام های تجاری : ORANABOL و ORETON
تستوسترون جزء قویترین استروید آندروژنی است که مقدار آن در مردان ده برابر زنان است استر وئیدهای آندروژن روی تمام بافتهای بدن اثر می کنند دارای دو عمل اندروژنی و آنا بولیکی می باشند . در عمل آندروژنی مسئول تغییرات صفحات ثانویه جنسی همراه با بلوغ جنسی،تحریک اسپرماتوژنز و افزایش توده عضلانی ( Muscle Mass ) همراه با بلوغ می باشد .
تستوسترون در خاصیت انابولیکی مانند هورمون رشد سبب احتباس ازت در بدن و افزایش سنتز پروتئینها و تجمع آنها در بعضی نسوج به خصوص عضلات بدن می شود لذا رشد و قدرت عضلانی پس از بلوغ افزایش می یابد و وضعیت خاص مردانه را ایجاد می کند .
تستوسترون همچنین سبب احتباس مختصرکلسیم ،فسفر،سدیم و کلر و آب می شود . از طرفی سبب افزایش میزان متابولیسم پایه بدن شده و در خون سازی نیز دخالت دارد
تستوسترون به دلیل همین خاصیت آنابولیکی و قدرت ساختن پروتئین به شدت مورد استفاده ورزشکاران است . استفاده از آندروژنها توسط ورزشکاران توصیه نمی شود زیرا این فرضیه که این داروها بطور قابل ملاحظه ای کارآیی ورزشکاران را با افزأیش دادن قدرت عضلانی زیاد می کند ثابث نشده و برخلاف واقع است . از طرفی بروز عوارض کشنده ای همچون مسمومیتهای کبدی و سرطان کبد،بر هر گونه فایده احتمالی آندروژنها غلبه داشته و استفاده از آنها را در ورزشکاران نامطلوب می سازد .
موارد مصرف طبی تستوسترون
1- در کمبود این هورمون در نارسائی غده هپوفیز
2- متیل تستوسترون برای درمان پرخونی پستان پس از زایمان درد ناشی از آن, در مادرانی که به فرزندان خود شیر نمی دهند مصرف می گردد.
3- تستوسترون انانتات درکم خونیها
4- در مردان برای درمان خواجگی و ناتوانی جنسی و برای تحریک بلوغ پسران ،هنگامی که تاخیر آن ناشی از اختلالات پاتولوژیگ نباشد .
5- پرورپیونات تستوسترون در سرطان متاستاتیک ستان
6- استروئیدهای آنابولیک در تعادل ازتی منفی
استعمال تستوسترون توسط ورزشکاران
مهمترین عاملی که در دوپینگ کردن بیشترین تاثیر را دارد مقدار دارو و زمان تزریق دارو است.روش رایج در بین ورزشکاران بدین ترتیب است که هر 1-2 ماه یک تزریق آنابولیک انجام می دهند و شخص ورزشکار از چند ماه مانده به مسابقات یک آمپول تزریق می کند تا حدود 2-3 آمپول و سپس آخرین تزریق را 72-48 ساعت قبل از مسابقه انجام می دهند.البته هدف آموزش روش دوپینگ کردن نیست بلکه یادآوری این نکته است که با اینگونه مصرفهای بیش از حد عوارض خطرناکی به سراغ وی می آید.و حال این خود ورزشکار است که با در نظر گرفتن عوارض زیر مصرف را بر عد? مصرف ترجیح دهد و بالعکس.
عوارض ناشی از تستوسترون
1-سرطان کبد و مسمومیتهای کبدی
2-احتباس ازت،سدیم،آب،هیپر کلسمی و بسته شدن زودرس اپیفیز و در نتیجه کوتاهی قد.رشد قدی یک فرد بستگی با این صفحه رشد ایپوفیز استخوانها دارد و اگر زودتر بسته شود فرد کوتاه قد می شود و کوتاهی قد در کسانی که ورزشهای سنگین مثل وزنه برداری انجام میدهند به احتمال قوی در اثر بسته شدن زودرس اپیفیز استخوانها و توقف رشد قدی به دنبال مصرف استروئیدها است و کوتاهی قد در این افراد به علت سنگینی ورزش جنبه علمی ندارد و رد کردن این نظریه نیاز به مطالعات و تحقیقات بیشتری در دراز مدت دارد.
3-نعوظ مداوم،پیجان وبی خوابی
4-در زنان:آکنه و چرب شدن پوست و خشونت وکلفتی صدا و رویش غیر طبیعی مو
5-احساس مکرر دفع فوری ادرار(تحریک مثانه) ورم یا درد پستان ،که به طور شایع در مردان دیده می شود.
6-سرگیجه،اغتشاش شعور و تنگی نفس
7- افسردگی روانی ،خستگی غیر عادی , سردرد مکرر یا مداوم
8- قطع شیر وقاعدگی نامنظم در خانمها
9- برافروختگی صورت یا قرمزی پوست، بثورات جلدی خارش و زرد شدن چشمها یا پوست که ناشی از اختلال در کار کبد است ( مسومیت کبدی )
10- ورم اندام تحتانی و پیدایش نقاط قرمز روی بدن یا داخل دهان و یینی
11 - درد مداوم شکم یا معده , تهوع و استفراغ،مدفوع سیاه و قیری رنگ و استفراغ خونی ( ناشی از مسومیت کبدی )
12 - افزایش یا کاهش غیر عادی میل جنسی و اشکال در به خواب رفتن
13- تب، گلو درد و کاهش اشتهای و کاهش گلبولهای سفید خون ( لکوپنی ) .
موارد منع مصرف تستوسترون
1- سرطان پروستات مردان
2- سرطان پستان مردان
3- بالا بود سطح کلسیم خون در بیماران مبتلا به اختلالات قلبی، کلیوی،کبد،صرع و میگرن باید با احتیاط مصرف شود .
اختلالات آزمایشگاهی ناشی از تستوسترون
1- کاهش غلظت فاکتورهای انعقادی
2- کاهش دفع کراتین و کراتی نین
3- کاهش تعداد اسپرم
4- افزایش سطح سرمی آنزیمهای کبدی , کلسیم , کلر، فسفات،سدیم وپتاسیم
5- افزایش دفع ادراری 17- کتواستروئید (17 - KS )
6- پائین آمدن سطح LHو FSH سرم
7- ممکن است غلظت گلوکز خون کاهش یابد
مصرف همزمان کورتیکو استروئیدها با تستوسترون باعث افزایش احتمال ادم می شود و از طرف د یگر ،استنفاده توام،ممکن است سبب بروز آکنه شدید شود .
دارو های ضد انعقاد خوراکی طول مدت اثر این داروها را ممکن است افزایش دهند بارییتورات به علت تشدید متابولیسمم کبدی تسترسترون،اثرات آن را کاهش می دهد .
نویسنده: علم و عضله
